خاقانی شروانی

خاقانى‏

افضل الدین ابراهیم بن على النجار شروانى به تبریز در سنه اثنى و ثمانین و خمسمائه در گذشت و بمقبرة الشعراء سرخاب مدفون شد. اشعار بى نظیر و رسائل بى مانند دارد و بطمطراق طرز شعر او تا غایت مانند او کس نگفته است و از براى خواجه جمال الدین موصلى مدحى گفت و ببغداد پیش او فرستاد. آن خواجه جهت او یک خروار زر سفید فرستاد. چون پیش خاقانى آوردند، خاقانى تصور زر سرخ کرد. چون معلوم کرد که سفیدست گفت باز پس برید و بگویید که مدحى که گفته‏ام بازستانند

تا بعوض آن هجوش بگویم. شب در خواب دید که خضر علیه السلام بدو گفت که احسان او رد مکن که ولى نعمت ماست. خاقانى این قطعه بگفت و آن خروار زر را قبول کرد.

شعر

        خاقانى بلند سخن در جهان مـــــــــــنم            کازادى از جهان روش حکمت من است‏

        مى‏خواستم که رد کنم احسان خواجه را          زین خواجگى که در بنه همت من است‏

        خضر از زبان کعبه پیام آورید و گفت          احسانش رد مکن که ولى نعمت من است‏

        ضرب الرقاب داد شیـــــــاطین آز را            این تیغ عقل کز ملکان قسمت من است‏

        این گنبد فرشته سلب کادمى خورست            چون دیو پیش جم گرو خدمت من است‏

       اسباب هست و نیست گرم نیست گو مباش       کاین نیستى که هست مرا حشمت من است‏

        کى مانــــــــدم جنابت دنیا که روح را             گر یوسف است دلو کش عصمت من است‏